De overwinning van de actiegroep ‘Wij vertrouwen stemcomputers niet.nl’ doet een nieuw licht schijnen op de gemeenteraadsverkiezingen van 1998. In Den Haag en Amsterdam was toen na de verkiezingen een storing bij de in dat jaar ingevoerde telcomputers.
Tegen de peilingen in verloren de Centrum Democraten (CD) van Hans Janmaat in Den Haag en Amsterdam respectievelijk 5 en 3 zetels in de gemeenteraad. Het tellen van de stemmen ging voor het eerst per computer. Collega Stan de Jong schrijft op zijn website:
Iemand van de CD die ik in februari sprak, leek ook al door dit achtervolgingsvirus te zijn besmet. “U weet toch dat we in 1998 door verkiezingsfraude al onze zetels zijn kwijtgeraakt?”, sprak de man. “O zeker, ze waren tot alles in staat.”
In 1998 werd de CD inderdaad van de politieke landkaart gevaagd. Dat jaar waren er zowel landelijke- als gemeenteraadsverkiezingen. In 1994 bekleedden de Centrumdemocraten nog 74 zetels in de gemeenteraden. Vier jaar later was er slechts eentje overgebleven. In de Tweede Kamer gingen drie zetels down the drain.
Het was het jaar dat voor het eerst op grote schaal met stemcomputers werd gewerkt…
Voor Janmaat was het duidelijk: er was sprake van een‘ordinaire stembusfraude’. In zowel Amsterdam als Den Haag viel de centrale stemcomputer uit. Aanwezigen moesten uren wachten op de uitslag. System coming down! In de hoofdstad was de man die de storing had moeten oplossen een groot deel van de avond spoorloos. Hij lag in de sauna.
“De storingen bij de stembusmachines in bijvoorbeeld Den Haag waren er echt niet voor niets”, meende Janmaat. “Door middel van storingen konden stemmen op de CD worden weggepoetst.”
Volgens Janmaat hadden, gezien de opiniepeilingen voor de verkiezingen, door de CD tenminste enige raadszetels in de hoofdstad en de Hofstad moeten worden gescoord. Op het raadspluche in Den Haag bezetten de Centrumdemocraten in 1994 vijf zetels. In Amsterdam drie. Tegelijk met de komst van de stemcomputer bleken die in digitale stratosferen te zijn opgelost.
(…)
Uit het onderzoek van Interview/NSS bleek dat de CD op 28 februari 1998 – slechts enkele dagen voor de gemeenteraadsverkiezingen – nog op 3 Kamerzetels stond. Hetzelfde aantal als de partij op dat moment in de Tweede Kamer bekleedde. Geen vooruitgang, maar ook geen achteruitgang.
Een kleine rekensom uit de losse pols leert mij dat er dus minimaal 150.000 mensen – als de peilers het bij het juiste eind hadden – op de CD wilden gaan stemmen. Gezien het feit dat de Cenrumdemocraten vooral in de grote steden vertegenwoordigd waren, moet dat een behoorlijk aantal zetels hebben opgeleverd in steden als Rotterdam, Den Haag en Amsterdam.
Maar ja, dat was niet het geval, zoals ik al schreef.
Meer onderzoek bij Stan de Jong.
Meer fraude:
Nedap trekt verkiezingen Duitsland en Italië in twijfel
Nationale Nederlanden belegt slechts vijfde van inleg
Gevangen John Deuss casht BCB voorlopig niet
Het is Dunn met afluisterende Drentse baas
Lees ook:SP naar 24, 25 of zelfs 30 zetels?
Lees ook:D66 sleutel in afbraak hypotheekrente-aftrek
Lees ook:Nedap trekt verkiezingen Duitsland en Italië in twijfel
Lees ook:Een stukje volkseducatie: Volkskrant verkoopt poll
Lees ook:Taselaar blijkt de draaikont van de verkiezingen
In 1998 werd er helemaal niet met stemcomputers gestemd in Amsterdam…
Pas in 2006 is voor de eerste keer in Amsterdam met stemcomputers gestemd voor de gemeenteraadsverkiezingen.
Volgens de NRC gaat het om een storing in het systeem dat computers telt, hoeft dus niet perse de stemcomputer te zijn. zie: http://www.nrc.nl/W2/Nieuws/1998/05/05/Med/01.html
Heb zojuist met de jongens van Wijvertrouwenetc gesproken. Er was in A’dam inderdaad nog geen sprake van elektronisch stemmen, dus dat heb ik niet goed. Wel staat vast dat de telling met een computer is gedaan, dat die plotseling uitviel (ook in Den Haag) en dat de CD alle zetels – contra de peilingen in – verloor.
Dus de kern blijft toch staan: computers bij verkiezingen zijn fraudegevoelig. Inzet computers massaal en voor het eerst in 1998. Janmaat (al dan niet terecht) boos.
Maar dan zou het in dit geval gaan om manipulatie van het tellen van stemmen, en niet om het computersysteem an sich (wbt de kritiek van Janmaat). De Amsterdamse stemmen hadden dus wel kunnen worden herteld. Dat die systeembeheerder in de sauna lag is een zeer dubieus verhaal, want volgens mij worden op stadhuizen alle verloven ingetrokken op verkiezingsdagen
telcomputers zijn natuurlijk even goed te manipuleren als stemcomputers. Als je stemcomputers niet vertrouwd omdat ze te hacken zouden zijn, geldt dat even goed, zo niet nog sterker, voor telcomputers. Geen papieren stemmenteller heeft het overzicht, alleen de centrale waar de uitslagen binnen komen
zijn die stembiljetten uit 1998 er nog? Ik stel voor: we gaan ze hertellen. Met de hand turven. Net zoals de Miami Herald heeft gedaan na de Gore-Bush verkiezingen. Vrijwilligers, wie doet er mee? En een advocaat voor de WOB-zaak nodig
Yep, Robbie, je hebt gelijk. Maar in de kern blijft het verhaal staan. Zie mijn reactie hierboven.
Maar weet jij toevallig hoe het in Den Haag zat in 1998?
Heb inmiddels ook nog eens met Maurice Wessling gesproken. Op mijn site http://www.standejong.nl zal ik de komende tijd meer erover schrijven.
Henk gaat los: Bizniz Blog demands a recount!
Ik denk dat er weinig over is van die formulieren, maar dit geheel terzijde